نەجات نوری

(ئەنتستین)ی وێنانی دەڵێت: كاتێك كەروێشكە كێوییەكان داوای پێویستی یەكسانیان دەكرد لە نێوان هەموواندا، شێرەكان وەڵامیان دانەوە: كوا كەڵبەو چڕنوكەكانتان.

كورد لەم رۆژگارەیشدا خاوەنی هیچ هێزك نیە وەكو هێزی نەتەوەی‌و هێزی گەلەكەی، خاوەنی هیچ تێڕامانێكی قووڵیش نیە

حەقیقەتی ئەم بەسەرهاتە پڕە لە ماناو ئاماژەی گرنگ، لێرەدا ئەو بنەمایانە دەردەكەون كە هێز هۆكارە بۆ گەیشتن بە ئەو ئامانجانەی كە مرۆڤ ‌و كۆمەڵگاكان دەیانەوێت، هیچ شتێك لەوەدا نابێتە سەنگی مانەوە ئەگەر هێزی نەبوو، بۆ خۆم هیچ كاتێك بڕوام بەوە نەبووە لەژێر هیچ بیاونوویەكدا كە بە هێز هیچ كەس‌و كۆمەڵگایەك ناچاری شكست‌و جەنگ بكەیت، بەڵام بوونی هێز ئەوەی گرنگە كە لە هەموو لەومەرجە دژوارەكاندا دەتهێڵێتەوە، ئێوە بگەڕێنەوە بۆ قووڵایی مێژوو لە بنەماكانی هێز بڕوانن، جەنگیزخان‌و ئەسكەندەری مەكدۆنی‌و تەیموری لەنگ‌و شاعەباسی سەفەوی‌و سوڵتانەكانی عوسمانی‌و رۆمانیەكان‌و دەیان سوڵتانی تر تا هێزیان هەبوو چیان بە رۆحی مرۆڤایەتی‌و شارستانیەتیەكانی گەڵانی تر‌و كۆمەڵگا بێ دەسەڵاتەكان نەدەكرد، رۆژگاری ئەمان رۆژگاری داگیركاری‌و هەڵتەكاندنی ژیانی مرۆڤایەتی بووە، كاتێكیش ئەمانە وردە وردە هێزیان نەما ئیتر پوكانەوە‌و چوونە قوڵایی لاپەڕەكانی مێژوەوە. لە ئەمڕۆیشدا ئێوە ببینن كە چەند هێزی وەكو دەوڵەتە ئەوروپیەكان بۆ مانەوەی خۆیان یەكیان گرتووە لەروی ئابوری‌و سیاسی‌و سەربازیەوە، ببینن چەند وڵاتی بەهێزی تر لەگەڵ ئەمەریكادا هێزێكی مەزنتریان پێكەوە ناوە بۆ مانەوەی خۆیان، بیر لەوە بكەنەوە لە سەردابە نهێنیەكانی ئەوروپاو ئەمەریكا‌و روسیا‌و چین‌و هند‌و دەیان وڵاتی تردا چەند هەزار رۆكێت‌و بۆمبی ئۆتۆمی‌و چەكی ترسناك بوونیان هەیە، ئەمە دەكاتە نیشانەی هێز لە پێناو مانەوەدا. لێرەوە هێز لە رۆژگاری كۆن‌و نوێدا فەلسەفەی مانەوە بووە بۆ دەسەڵات‌و وڵاتان، چونكە چەند بە هێز بووبیت ئەوەندە زیاتر دۆستت دەبێت.     

بەڵام كورد لە كوێ هێزدا بووە؟ كەی هێزی هەبووە؟ چی لە هێزەكەی كردووە؟ لە زۆر رۆژگاری دژوارو نەهاتیدا كورد چونكە لاواز و بێ هێز بووە، چونكە كورد جیا لەوەی پارچە پارچە كراوە، بۆ خۆیشی عەقڵێتی پێكەوە بوون‌و بیری سیاسی ‌و هێزەكەی دەیان جار پارچە پارچە كردووە‌و نەیتوانیوە هێزێك بۆ مانەوە‌و بەرەنگاری دوژمنە كۆن‌و نوێیەكانی پێكەوە بنێت، نەیتوانیوە لایەنی كەم لێرەو لەوێ خۆی بكاتە خاوەنی هێزێك تا دۆست‌و دوژمنەكانی ئاماژەی پێبكەن. وەكو دەبینین كورد لەم رۆژگارەیشدا خاوەنی هیچ هێزك نیە وەكو هێزی نەتەوەی‌و هێزی گەلەكەی، خاوەنی هیچ تێڕامانێكی قووڵیش نیە بۆ ئەوەی بیەوێت لە نێوان گەلەكەیدا هێزێكی كاریگەر بۆ مانەوەی خۆی دروستبكات تا بەر بە پلان‌و نەخشەی دوژمنەكانی بگرێت، وەكو لە نوسینێكی تریشدا ئاماژەم پێداوە كورد چەند گیرۆدەی هەڵكەوتەی جوگرافیای شوێنەكەی بووە، چەند گیرۆدەی رەفتاروكردارە تۆقێنەرو خوێناویەكانی دەسەڵاتە جۆر بەجۆرەكانی دەوروبەری بووە، چەند كرابێتە قوربانی بەرژەوەندییە تایبەتیەكانی زلهێزەكانی دونیا، چەندین ئەوەندە لەناوخۆیدا كراوەتە قوربانی دەسەڵاتی ناوخۆی خۆی‌و خۆی بە هێزی خۆی هەڵتەكاندووە، خۆی هۆكار بووە بۆ خستنەگەڕی پلانی دوژمنەكانی لە هەر لایەك بووبن.

هیچ كاتێك وانەیەكی گرنگ لە فێڵ‌و سیاسەتی تۆقێنەرانەی ئەمریکا و ئەورووپا وەرناگرن

لەم ڕۆژگارەیشدا كە ڕۆژگاری سەرمایەداری‌و بازاڕی ئازاد‌و هەڵپەی ساخكردنەوەی كاڵاكانە، لە هەناوی ئەم سیستەمە سەرمایەداریەدا هەموو بەهاكانی مرۆڤایەتی كراونەتە قوربانی‌و جیهان بەرەو وێرابوون دەڕوات، كورد لێرەیشدا تا ئەوپەڕی لاوازی بیر‌و تێڕامان بۆ ئەم رۆژگارە خاوەنی هیچ هێزك نیە، گرانیشە رابەرەكانی وازوو بیانەوێت هێزك بۆ مانەوەی میللەتی كورد پێكەوە بنێن... ئەوەی هەیانە پشت بەستنیانە بە هێزی ئەمەریكا‌و ئەوروپا كە وادەزان ئەم هێزانە دەبنە فریشتەی مانەوەیان‌و هیچ كاتێك وانەیەكی گرنگ لە فێڵ‌و سیاسەتی تۆقێنەرانەی ئەم وڵاتانە وەرناگرن.

بەڵام لە دوای ئەوەی كە (ترامپ) هێزەكانی وڵاتەكەی لە خۆرئاوای كوردستان كشاندەوەو پشتی كردە خوێن‌و ئازایەتی هێزەكانی سوریای دیموكرات، نە كورد بەڵكو زۆربەی زۆری سیاسەتمەدارانی دونیاشی توشی شۆك كرد. وەكو بینیمان چەند بارە گەمە تۆقێنەرەكانی ئەمەریكا كوردی كردە قوربانی لە پێناو ئامانجەكانیدا، كورد لە بێ هێزیدا دەبێتە ناوێك بۆ شكست‌و پەرتەوازەی، ئەم ڕۆژگارە كە دەكاتە ڕادەستكردنی كوردانی ڕۆژئاوا لە لایەن ئەمەریكاوە بە توركیا ئەو ڕاستیە ئاشكرا دەكات كە سەرمایە گرنگترە لە مافی كوردو گەلانی تر، ئەمەریكا بە درێژای زیاتر لە سەد ساڵە ئابوریەكەی دەكاتە هۆكاری تێكشكاندنی ئازادی زۆر گەلی وەكو كورد، سەرمایە بۆ ئەمەریكا گرنگترە لە قەتڵوعامی كوردو شكست پێ هێنانیان، ئەمەی لەم ڕۆژگارەدا ترامپ كردی ئەو ڕاستیەی ئاشكرا كرد ئەمەریكا هەمیشە پێشەنگی پشتیوانی دیكتاتۆرەكان بووە لە دونیادا‌و خۆی ئەم هێزە شۆفێنی‌و قێزەونانەی خوڵقاندووە.

لەم جیهانەی سەرمایەداریەدا كورد هێزێك بۆ خۆی پێكەوە نەنێت بۆ دەیان جاری تر دەبێتە قوربانی گەمەی پیاوە سیاسیە وێرانكەرەكان

بە دیوەكەی تریشدا كورد خەریك بوو لە خۆرئاوای كورستان دەبووە ناوێك وەكو هێزی دۆستایەتی‌و پێكەوە ژیان لەگەڵ گەلانی تردا‌و دژی هێزە تاریك پەرست‌و كاولكاریەكان بووە، ئەم هێزەی كورد لە رۆژئاوادا لە ماوەی ئەو پێنج ساڵەی رابووردودا ترسی خستبووە دڵی رابەرەكانی تورك‌و ئەردۆغانەوە، كوردەكانی ڕۆژئاوا كە بە ڕۆحی خۆیان خۆیان بە گەڵان ناساندو قوربانی زۆریاندا بۆ ئەوەی داعش قڕیان نەكات، بوونە جەنگاوەری نایاب لای ئەمەریكی و ئەوروپیەكان، ئەردۆغان بەمە هێجگار سەخڵەت بوو، كە داعش كۆبانی گرت ئەرۆدغان دەنگی نەكرد، دوای داعش، كوردەكان بوونە خاوەنی كیانێكی باش بۆ خۆیان، بوونە خاوەنی هێزێكی گرنگ بۆ مانەوەی خۆیان لە خۆرئاوا، ئەردۆغان زانی ئیتر ئەمان دەبنە كارەكتەری گرنگ لە ناوەندەكای جیهاندا، هات پەلاماری دان، دەیزانی كە كوردەكان بە گیانی لیبوردەی دەبنە جێگە سەرنجی جیهان و چڕنوك و كەڵبەیان نییەو داوای مافی دەیان ساڵەیان دەكەن، بەم جۆرە پالاماری دان‌و دەیەوێت كۆتایی بە هێزو بوونیان بهێنێت.

بۆیە ئەوە شیاوە كە لەبەرامبەر دڕندەی دوژمنەكانی كوردا ئیتر دەبێت كوردیش هێزی هەبێت دەنا كەس بە دەنگیەوە نایەت‌و ئەمەریكا‌و وڵاتانی تر لە ئەمڕۆ‌و سبەی‌و ساڵانی تردا بۆ دەیان جاری تریش دەیان فرۆشن... ئەمە گرنگە كە كورد تێبگات دەبێت هێزی هەبێت، دەبێت بیر لە میللەتەكەی بكاتەوە نەك هێزی حیزب‌و ئەم و ئەو... لەم جیهانەی سەرمایەداریەدا كورد هێزێك بۆ خۆی پێكەوە نەنێت بۆ دەیان جاری تر دەبێتە قوربانی گەمەی پیاوە سیاسیە وێرانكەرەكان لەم رۆژگاری سەرمایەداریەدا.